Brakke wateren komen in alle provincies van laag Nederland. Het brakwaterareaal neemt de komende jaren waarschijnlijk nog toe door verzilting van het oppervlaktewater. Waterbeheerders met brakke wateren worstelen met de vraag hoe ze realistische KRW-doelen kunnen afleiden voor brakke wateren en welke maatregelen nodig zijn om deze doelen te halen. Brakke wateren functioneren ecologisch gezien heel anders dan zoete wateren. Zo is hier vaak stikstof (en niet fosfaat) de bepalende factor voor algengroei en spelen fluctuaties in het zoutgehalte een belangrijke rol in de soortensamenstelling.

Voor zoete stilstaande en stromende wateren zijn ecologische sleutelfactoren ontwikkeld. Het is een samenhangend geheel van factoren, die met elkaar de ecologisch toestand van een water bepalen. Sleutelfactoren functioneren als stoplichten: voor een goede ecologische toestand moeten ze allemaal op groen staan. Sleutelfactoren die 'op rood' staan, moeten bij vootrang worden aangepakt. De sleutelfactoren geven waterbeheerders op deze manier houvast bij het nemen van maatregelen (welke en welke eerst?) om de ecologische waterkwaliteit te verbeteren, en de volgorde waarin ze dat moeten doen. Meer informatie vindt u op www.ecologischesleutelfactoren.nl.

In dit project maken we een een start met het opstellen van ecologische sleutelfactoren (ESF’s) voor brakke wateren, zodat waterbeheerders ook voor dit type wateren uiteindelijk de juiste doelstellingen afleiden en de meest (kosten) efficiënte maatregelen kunnen nemen. Veel van de hiervoor benodigde kennis ontbreekt op dit moment en daardoor stagneert de selectie en uitvoering van maatregelen in het kader van KRW en Natura2000. Om deze kennisleemtes te vullen voeren we een uitgebreid meet- en monitoringsprogramma uit, met en voor waterschappen.

Alle verzamelde en beschikbare kennis over brakke wateren wordt via een ‘Bayesian Belief Network’ (BBN) ontsloten en ter beschikking gesteld aan waterbeheerders. Deze techniek maakt optimaal gebruik van beschikbare kennis (modellen, empirisch, expert kennis), levert inzicht in de (on)zekerheden van de uitkomst, en kan de resultaten op een overzichtelijke en visueel aantrekkelijke wijze presenteren. Doel is dat waterbeheerders hiermee stappen kunnen zetten bij het bepalen van realistische doelen voor brakke wateren en het uitvoeren van bijpassende maatregelen. De kennis uit dit project levert daarnaast aanbevelingen op voor verbetering van de KRW-maatlatten. Ook komt er in 2019 een STOWA Deltafact voor brakke wateren beschikbaar. Kijk hiervoor op www.deltafacts.nl.

> Download het KIWK-projectplan Brakke Wateren 2020